PERISIAN UTILITI

PERISIAN UTILITI

• Program utiliti merujuk kepada perisian sokongan atau bantuan yang berperanan membantu memastikan kelancaran perkakasan komputer, sistem pengendalian dan perisian aplikasi
• Merupakan perisian sokongan yang membantu kelancaran perkakasan komputer, sistem pengendalian dan perisian aplikasi
• Membaiki fail-fail atau membuang data-data yang rosak serta melancarkan perjalanan sistem komputer untuk penjagaan sistem komputer
• Terdapat dua jenis iaitu:

1.   disepadukan dengan sistem ( dalam OS)
2.   dipasang secara berasingan ( Stand Alone)

1. Disepadukan dengan sistem ( Dalam OS)

• Program utiliti atau sokongan yang berperanan membantu memastikan kelancaran perkakasan komputer, sistem pengendalian dan perisian aplikasi
• Program telah lama disepadukan dengan kebanyakan sistem pengendalian utama
• File Manager (mengurus file dalam cakera menyediakan fungsi delete, copy, move, rename, create seperti Windows Explorer)
• Disk Cleanup (digunakan untuk mengosongkan ruang cakera di dlam pemacu keras komputer
• Disk Defragmenter (digunakan untuk meningkatkan kelajuan akses dengan menyusun semula fail yang disimpan pada cakera untuk menduduki lokasi penyimpanan berdampingan

2. Dipasang secara berasingan ( Stand-Alone)

• Terdapat juga program utiliti yang stand-alone, perlu dipasang (install) ke dalam komputer.
• Cleaning tool (contoh: Cleaner - ia membuang fail yang tidak digunakan dari sistem, membolehkan Windows untuk berjalan lebih cepat dan mengosongkan ruang cakera keras
• Anti Virus (contoh: AVira, AVG - dapat menghalang, mengesan, kuarantin dan menghapuskan serangan virus terhadap komputer pengguna)

JENIS-JENIS DAN FUNGSI PERISIAN UTILITI

1. Perlindungan Virus (Anti-virus)

Contoh perisian perlindungan virus

- Berfungsi mengimbas, menangkis dan melindungi data komputer dari serangan virus.- Bertindak dengan mengimbas cakera keras, ingatan kilat dan ingatan utama bagi mengesan serta menghapuskan virus tersebut.

- Perisian ini perlu sentiasa dikemaskini (up-to-date) bagi memastikan fail tandatangan virus (virus signature) sentiasa diperbaharui dengan jenis-jenis ancaman virus terkini.

- Pengguna perlu mengamalkan langkah berjaga-jaga seperti mengimbas setiap fail yang dipindah turun dari internet.

- Contoh perisian seperti Norton, Avira, McAfee, Kaspersky dan Avast.

2. Pemampatan Data (Data Compression)

Contoh-contoh perisian pemampatan fail

- Digunakan untuk memampat dan nyahmampat fail bagi

          o  Menjimatkan ruang penyimpanan
          o  Meningkatkan kelajuan penghantaran emel
          o  Mengurangkan masa memuat turun fail
- Antara fail-fail yang biasanya dimampatkan ialah fail dokumen, video, grafik ataupun audio.
- Fail yang dimampatkan ini dipanggil fail termampat (zipped) yang mempunyai format fail .zip atau .rar.
- Fail termampat perlu dinyah mampat (unzipped) sebelum boleh digunakan.
- Contoh perisian seperti WinZip, WinRAR dan PKZIP.

3. Pengurus Fail (Fail Management)

Contoh perisian pengurus fail iaitu Pc Man

- Digunakan untuk menguruskan fail pada cakera keras. Ia menyediakan fungsi untuk

          o Hapuskan (delete)

          o Salinan (copy)

          o Pindah (move)

          o Namakan (rename)

- Ia juga memberikan kemudahan untuk pengisihan dan paparan pada direktori fail.

- Contoh perisian ialah Windows Explorer, Root Explorer dan Power Desk.

4. Pengimbas cakera (Disk Scanner) dan Pembersih Cakera (Disk Clean-up)

- Perisian Pengimbas Cakera berupaya mengesan dan membaiki masalah logic dan fizikal yang biasa terdapat pada cakera keras, cakera liut ataupun ingatan kilat.

Proses mengimbas dan membersihkan cakera

- Contoh perisian ialah Norton Disk Doctor.

- Perisian Pembersih Cakera boleh mencari fail-fail yang tidak perlu seperti fail sementara (temp files) daripada perisian pelayar internet yang menyimpan fail internet, cookies dan sejarah (history).
- Contoh perisian ialah Windows Disk Clean-up dan XP Win Cleaner.